مرکز تخصصی فقه و اصول النفیسه اصفهان

حضرت امام خمینی قدس سره در مورد نماز شب می فرمایند:
عبادات،هر چه مشقت داشته باشد ،مرغوب است و «افضل الاعمال احمزها، برترین کارها سخت ترین آنهاست» مثلاً در زمستان سرد ،شب از خواب ناز گذشتن و به عبادت حق تعالی قیام کردن ،روح را بر قوای بدن چیره می کند و اراده را قوی می کند .و این در اول امر،اگر قدری مشکل و ناگوار باشد ، کم کم پس از اقدام،زحمت کم می شود و اطاعت بدن از نفس زیاد می شود.
چنانچه می بینیم اهل آن بدون تکلف و زحمت قیام می کنند،و این که ما تنبلی می کنیم و بر ما مشکل و شاق است برای آن است که اقدام نمی کنیم؛و اگر چند مرتبه اقدام کنیم ، کم کم زحمت مبدل به راحت می شود.بلکه اهل آن ،التذاذ از آن می برند بیشتر از آن التذاذی که ما از مشتهیات دنیایی می بریم.پس به اقدام نفس عادی می شود «الخیر عادة» و این عبادت چندین ثمره دارد.
یکی آنکه خود صورت عمل در آن عالم به قدری زیبا و جمیل است که نظیر آن در این عالم نیست،و از تصور آن عاجزیم.
دیگر آنکه نفس ، صاحب عزم و اقتدار می شود و این نتایج کثیره دارد که یکی از آنها را شنیدی.
دیگر که انسان را کم کم مانوس با ذکر و فکر و عبادت می کند. شاید اگر که جذبه ربوبی پیدا شود و حالتی دست دهد، نکته حقیقی عبادت و سِر واقعی تذکر و تفکر حاصل آید،و هر دو عالم از نظر افتد و جلوه دوست،غبار دو بینی را از دل بزداید،و جز خدا کسی نمی داند که با همچو بنده بی خدا چه کرامت کند.
کتاب در سنگر نماز ص 112

تَتَجافی جُنوبُهم عَنِ المَضاجع یدعونَ رَبَهم خوفاً و طَمعاً و ممّا رَزَقناهم یُنفِقونَ فلا تَعلمُ نفسُ ما اخفی لهم مِن قُرة اعیُنٍ جزاءً بما کانوا یَعملون
(مؤمنان به هنگام شب) پهلوهایشان از بستر ها دور می ماند و پروردگارشان را از روی بیم و امید می خوانند و از آنچه به آنان روزی داده ایم انفاق می کنند.هیچ کس نمی داند چه پاداش مهمی که مایه روشنی چشمهاست برای آنان نهفته است این پاداش کارهایی است که انجام می دهند.(سوره سجده آیات 17-16)

قرآن در مورد پاداشهای الهی چند تعبیر دارد دو برابر،چند برابر،ده برابر،هفتصد برابر ولی این آیه فراتر از عدد و رقم را بیان می کند و می فرماید هیچ کس از پاداش این گروه از مؤمنان که اهل نماز شب و انفاق هستند آگاه نیستند.

پسر کوچکی وارد مغازه ای شد ،جعبه نوشابه را به طرف تلفن هل داد. بر روی جعبه رفت تا دستش به دکمه های تلفن برسدو شروع کرد به گرفتن شماره .مغازه دار متو جه پسر بودو به مکالماتش گوش می داد.
پسرک پرسید :«خانم،می توانم خواهش کنم کوتاه کردن چمنهای حیاط خانه تان را به من بسپارید؟»
زن پاسخ داد:«کسی هست که این کار را برایم انجام می دهد.»
پسرک گفت من این کار را با نصف قیمتی که اومی گیرد انجام می دهم .
زن در جوابش گفت که از کار این فرد کاملاً راضی هستم.
پسرک بیشتر اصرار کردو پیشنهاد داد:«خانم ،من پیاده رو و جدول جلوی خانه را هم برایتان جارو می کنم.در این صورت شما در یکشنبه زیباترین چمن را در کل شهر خواهید داشت.»
مجدداً زن پاسخش منفی بود.
پسرک در حالی که لبخندی بر لب داشت ،گوشی را گذاشت.مغازه دار که به صحبت های او گوش داده بود به سمتش رفت و گفت:«پسر …،از رفتارت خوشم آمد ؛به خاطر اینکه رو حیه خاص و خوبی داری دوست دارم کاری به تو بدهم.»
پسر جواب داد:«نه ممنون ،من فقط داشتم عملکردم را می سنجیدم . من همان کسی هستم که برای این خانم کار می کند.»

عجلان گوید:خدمت امام صادق(ع) بودم که سائلی آمد،امام برخاست و ازسبدی که در آن خرما بود دست خود را پر کرد و به سائل داد.سائلی دیگر آمد امام بار دیگر مشتی خرما برداشت و به او داد.سائل سومی آمد،باز امام برخاست و مشتی خرما به او داد.بار چهارم سائل دیگری آمد، امام فرمود:خداوند روزی رسان ما و شماست!سپس فرمود: کسی از رسول خدا (ص) چیزی از دنیا نمی خواست مگر اینکه عطا می فرمود،تا آنکه زنی پسر خود را نزد آن حضرت فرستاد و به او گفت :نزد حضرت برو و از او چیزی بخواه ، اگر فرمود : فعلاً چیزی نداریم ، بگو:پیراهن خود را به من بده.امام فرمود:آن حضرت پیراهن خویش را در آورد و به پسر عطا فرمود.آن گاه خداوند آن حضرت را به میانه روی سفارش فرمود:"و لا تجعل یدک مغلولة الی عنقک"دست خود را به گردنت مبند(بخل مورز)و نیز به طور کلی بار مکن(هر چه داری مده)که در غیر این صورت ملول و دلتنگ خواهی شد.

جلسه فرهنگی روز دوشنبه 10/7/91 با حضور استاد داستانپور با موضوع عالم طلبگی برگزار و موضاعات زیر توسط استاد بیان گردید:
حدیث قدسی:ای موسی مبغوض ترین افراد نزد من کسانی هستند که 2 خصلت دارند:«بطّال بالنهار ، جیفة باللیل» بطّال بالنهار= کسی که حتی اگر تلاش و حرکتی داشته باشد هم ،در راستای هدف غایی اش نیست.لذا ممکن است کسی سکوت کند ولی چون جهت دارد و در حال تفکر است بطّال محسوب نشود.
جیفة باللیل=کسی که شب زنده داری ندارد .
از لوازم عالم طلبگی این است که شخص مصداق این حدیث نباشد . جوهره ی این حرکت و بطال نبودن، تقوی است .
از مؤلفه های عالم طلبگی:1- معزفة النفس
2- توسل و ارتباط با اهل بیت علیهم السلام
3- برنامه ریزی برای 4 مورد:
الف:واجب و حرام
ب:حرام و حلال در رزق
ج: محرم و نامحرم

د:نجس و پاکی

در روایات آمده که رسول خدا صلی الله علیه و آله کفش خود را پینه می زد ،و لباسش را وصله می کرد ، و خود درِِ خانه را باز می کرد ، و شیر گوسفندان را می دوشید، و شتر را می بست سپس شیر آن را می دوشید،و چون خادمش از آسیاب کردن خسته می شد به او کمک می کرد و خود آسیاب می نمود.
آب وضوی شبش را خود تهیه می کرد؛هیچ کس در شرم وحیا بر او پیشی نداشت؛هنگام نشستن تکیه نمی کرد در کارها به اهل خانه کمک می نمود وبا دست خود گوشت خرد می کرد.
چون بر سر سفره غذا حاضر می شد مانند بندگان می نشست؛ هرگز در اثر پر خوری باد گلو نزد.
دعوت هر کسی را چه آزاد باشد یا بنده می پذیرفت ،هدیه را قبول می کرد گر چه جرعه ای شیر بودو از غذای هدیه می خورد ولی از صدقه نمی خورد. به چهره کسی خیره نمی شد .برای خدا خشم می گرفت ولی برای خویش خشم نمی گرفت . گاهی از گرسنگی سنگ بر شکم می بست . هر طعامی که حاضر می شد میل می کرد .
دو لباس روی هم نمی پوشید،گاه یک نوع بُرد یمانی راه راه به تن می کرد.گاه عبایی پشمینه روی دوش می افکند.و گاه لباسهای کلفت از پنبه کتان می پوشید.و بیشترین لباسهای حضرتش سفید بود.زیر عمامه شب کلاه به سر می گذاشت،پیراهن را از سمت راست آن می پوشید.

فداک یا رسول الله

از کتاب سنن النبی   -علامه طبا طبا ئی

1-زیبایی چهره و سیما
2-نشاط روحی
3-آمرزش گناهان
4-سرگرمی سالم
5-سلامتی و عافیت بدن
6-افزایش رزق و روزی
7-خشنودی خداوند
8-رفع کسالتها
8-پرداخت قرضها
9-نورانیت منزل

قال رسول الله(ص):
مَن صلی رکعتَین و لم یُحَدثُ فیهما نَفسَه بِشی ءٍ مِن اُمور الدنیا غَفَرَ الله لهُ ذُنوبهُ
کسی که دو رکعت نماز بخواند و در آن دو رکعت قلب خود را به چیزی از امور دنیا مشغول نکند خداوند گناهانش را می آمرزد.
نماز برخورداری از شرایط لازم معراج انسان و موجب رشد و ارتقای اوست و باعث مصون ماندن او از زشتیها و پلیدیهاست.
حال این سوال مطرح می شود که چگونه می توانیم نمازی با ویژگیهای لازم و کیفیتی شایسته بخوانیم تا آثار و برکات نماز در زندگی فردی و اجتماعی ما بیشتر ظاهر گردد؟
بر اساس دستورات اسلامی برای رسیدن به این هدف مقدس و عالی سه مرحله در نظر گرفته شده و برای هر یک از این مراحل برنامه ریزی لازم نیاز می باشد.
اول: مرحله قبل از نماز که مرحله آمادگی و انجام مقدمات حضور و دیدار است.
دوم:مرحله حین نماز که مرحله دیدار و انجام نماز است.
سوم: مرحله بعد از نماز که مرحله بهره گیری از دیدار و پس از اتمام نماز است.
مرحله آمادگی: باطهارت و پاکی ظاهری و باطنی ، پیراستن زشتیها و آراستن خود، وضو و آداب بسیار زیبای آن ، مکان مناسب، لباس مناسب، اذان، اقامه و …شروع می شود و با رو به قبله ایستادن و آمادگی برای نیت، دعاها و آیاتی که مستحب است هنگام تکبیره الاحرام خوانده شود و سپس خود را برای دیدار آماده نماید.
پس از گذراندن مرحله آمادگی زمان دیدار فرا می رسد در این زمان داشتن آمادگی روحی و جسمی در رسیدن به هدف مهم است. نمازی که از سر شوق و رغبت و با عشق و علاقه باشد نه از روی بی میلی و بی رغبتی و فقط به خاطر رفع تکلیف چون در قرآن نیز کسانیکه از روی بی میلی و کسلی نماز می خوانند تو بیخ شده اند.
به همین خاطر در دستورات اسلامی به خاطر ایجاد امکان تمرکز ،نماز در موارد زیر کراهت دارد.
1- شخصی که خیلی گرسنه یا خسته است.
2- مکانهایی که رفت و آمد در آن زیاد است.
3- در مقابل تصاویر و مناظر و …که امکان تمرکز حواس کمتر وجود دارد.
و این تمرکز و آمادگی باید تا پایان نماز ادامه یابد.
زمان بهره گیری از دیدار:بعد از انجام دیدار زمان بهره گیری از دیدار فرا می رسدبه همین جهت در روایات تاکید شده با پایان یافتن نماز از جای خود بلند نشویم و برای مدتی هم که شده مشغول تعقیبات نماز باشیم.