چکیده مطالب

غايب مفقودالاثر كسي است كه از خانه و كاشانه‌ي‌ خود دور شده و مدت نسبتاً طولاني از او هيچ خبري نيست. امّا غيبت اين فرد يا به علت كار يا سياحت يا حتّي شركت در جنگ‌هاي مختلف مي‌باشد، در اين بين همسران اين گونه افراد در بسياري از مسائل دچار مشكلات زيادي مي‌شوند و نمي‌توانند بدون وجود حكم الهي و قوانين درصدد رفع اين مشكلات برآيند، لذا در اين تحقّيق سعي برآن شده است كه احكام اين همسران چه احكام امور مالي كه شامل:‌ نفقه، مهريّه و ارث، چه احكام امور غيرمالي كه شامل طلاق، حضانت و عدّه مي‌شود بيان شود تا در راستاي اين احكام بر مشكلات خود فايق آيند و بتوانند به حقوقي كه خداوند براي‌ آن‌ها قرار داده است دست پيدا كنند. احكام اين همسران با توجه به نظر اسلام(فقه اماميه و فقه عامّه) و حقوق ايران بررسي مي‌شود و بيان مي‌كند كه زوجه غايب داراي حقّ نفقه است و هر سه گروه در آن اتفاق نظر دارند و همچنين مهريّه به زوج تعلق مي‌گيرد چرا كه به محض وقوع عقد ملكيت به طور متزلزل واقع مي‌شود و با نزديكي و يا عوامل ديگر استقرار مي‌يابد و به تبع چون در زمان فوت زوج(حقيقي يا فرضي) علقه‌ي زوجيت برقرار است و عقد آن‌ها دائمي مي‌باشد پس مي‌تواند از ارث بهره‌مند شود و در اين مورد هم هر 3گروه اتفاق نظر دارند بر ارث زوجه و در صورتي كه كسي نتواند نفقه‌ي او را بدهد بنابر نظر فقه اماميه مي‌تواند به علت عسر و حرج از دادگاه تقاضاي طلاق نمايد و بعد از گذشت مدت چهارسال كه حاكم تعيين كرده طلاق داده شود امّا بنابر نظر حنفيه و شافعيه زن حق طلب جدايي ندارد و لازم است عدّه‌ي وفات نگه دارد، البته حنفيه و شافعيه معتقدند كه تا مشخص شدن مرگ زوج، عده لازم نيست. امّا حضانت فرزندان غايب قانوناً به مادر منتقل مي‌شود.
كليد واژه ها: غايب، مفقودالاثر، زوجه‌ي غايب.

نگارنده
مرضيه دادخواه