مرکز تخصصی فقه و اصول النفیسه اصفهان

در طب و زیست شناسی جدید به مقوله شادی بیشتر از منظر تاثیر و تاثرات شیمیایی نگریسته می شود. یعنی از پدیده شادی از آن جهت که سیستم عصبی را تحت تاثیر خود قرار می دهد و باعث ایجاد ترشحات متناسب با این حالت در بدن شده و در بافت ها و اندام های مختلف بدن ایجاد موقعیت هایی را می نماید، صحبت به میان می آید: «به نظر می رسد که خوشحالی و شادی که صرفاً به معنای داشتن افکار شاد و شاداب در اغلب مواقع است، تغییراتی در نظام شیمیایی مغز ایجاد می کند که بر فیزیولوژی جسم انسان اثرات سودمند می گذارد.

از سوی دیگر، اندوه یا افسردگی تغییراتی را در موقعیت شیمیایی بدن ایجاد می کند که بر بدن انسان تاثیر تخریب کننده دارد. موقعیت شیمیایی مغز که از طریق آن عمل می کنند به انتقال دهنده های عصبی مشهورترند و دست کم سی نوع مختلف آن در مغز شناسایی شده اند. با توجه به روحیه شخص، نسبت این انتقال دهنده های عصبی با هم تغییر می کند.

دسته ای دیگر، تغییرات حاصل شده در بدن در اثر شادمانی را مرتبط با کار اعصاب پاراسمپاتیک در بدن می دانند:

تحریک اعصاب پاراسمپاتیک موجب تغییراتی در انسان می شود که نتیجه آن احساس لذت و شادی است، بر عکس تحریک اعصاب سمپاتیک دارای تاثیر ناگوار و نامطبوع بر روی انسان است.¹

1.نقش ناکامی ها در شخصیت، ص145

شادی و نشاط از دیدگاه قرآن و حدیث، هادیه پرهیزکار، ص42

حکمای قدیم، به چهار نوع طبع یا مزاج در انسان ها معتقد بودند: مزاج گرم و خشک(صفراوی)، مزاج گرم و مرطوب(دموی)، مزاج سرد و مرطوب(بلغمی) و مزاج سرد و خشک(سودایی) و علت متفاوت بودن مزاج های مختلف را غلبه یکی از عناصر چهارگانه می دانستند.

 بر اساس نظریه بهضی از حکمای قدیم مثل جالینوس انسان های شاد، عمدتاً دموی مزاج هستند. نظریه ارتباط روحیات با مزاج ها را روایات اهل بیت(علیه السلام)مثل رساله ذهبیه امام رضا(علیه السلام) و نظریات حکمای اسلامی مثل بوعلی سینا هم تایید می کنند و اساس سلامتی را اعتدال مزاج می دانند؛ مثلا امام رضا(علیه السلام دوره جوانی بین 15-25 سالگی را دوره غلبه مزاج دموی بر دیگر مزاج ها دانسته اند. و آن دورا را دوران شباب و حسن و جمال و طراوت و بهجت معرفی کرده اند.¹  بر این اساس، می توان رابطه بین غلبه مزاج دموی و وجود حالت طراوت و شادابی را دریافت.

^{منبع: کتاب شادی و نشاط از دیدگاه قرآن و حدیث، نوشته هادیه پرهیزگار}

^{1.طب الرضا، ص52}

رسول اکرم ^{(صلی الله علیه و آله و سلم)} فرمودند: اولین کسی که داخل بهشت می شود فاطمه ^{(علیها السلام)} است.

منبع:مناقب ابن شهر آشوب(ج3، ص329). بحارالانوار(ج37،ص170)

که یک …..را تبدیل به ……می کند!

 #گوهر_شاد خاتون یکی از زنان باحجاب بوده همیشه نقاب به صورت داشته و خیلی هم مذهبی بوده او می خواست در کنار حرم امام رضا (ع) مسجدى بنا کند .

 ✴️ به همه کارگران و معماران اعلام کرد دستمزد شما را دو برابر مى دهم ولى شرطش این است که فقط با وضو کار کنید و در حال کار با یکدیگر مجادله و بد زبانى نکنید و با احترام رفتار کنید. و اخلاق اسلامى و یاد خدا را رعایت کنید .

او به کسانى که به وسیله حیوانات مصالح و بار به محل مسجد می‌آورند علاوه بر دستور قبلى گفت سر راه حیوانات آب و علوفه قرار دهید و این زبان بسته ها را نزنید و بگذارید هرجا که تشنه و گرسنه بودند آب و علف بخورند . بر آنها بار سنگین نزنید و آنها را اذیت نکنید . اما من مزد شما را دو برابر مى دهم ..

✴️ گوهرشاد هر روز به سرکشی کارگران به مسجد می رفت؛ روزى طبق معمول براى سرکشى کارها به محل مسجد رفت بود، در اثر باد حجاب او کمى کنار رفت و یک کارگر جوانى چهره او را دید ….

? جوان بیچاره دل از کف داد و عشق گوهرشاد صبر و طاقت از او ربود تا آنجا که مریض شد و بیمارى او را به مرگ نزدیک کرد. چند روزی بود که به سر کار نمی آمد …

❇️ گوهر شادخاتون حال او را جویا شد . به او خبر دادند جوان بیمار شده لذا به عیادت او رفت..

 ✳️چند روز گذشت و روز به روز حال جوان بدتر می شد. مادرش که احتمال از دست رفتن فرزند را جدى دید تصمیم گرفت جریان را به گوش ملکه گوهرشاد برساند .وگفت اگر جان خودم را هم از دست بدهم مهم نیست.

او موضوع را به گوهرشاد گفت و منتظر عکس العمل گوهرشاد بود…

✅ملکه بعد از شنیدن این حرف با خوشرویى گفت: این که مهم نیست چرا زودتر به من نگفتید تا از ناراحتى یک بنده خدا جلوگیرى کنیم؟ و به مادرش گفت برو به پسرت بگو من براى ازدواج با تو آماده هستم ولى قبل از آن باید دو کار صورت بگیرد . ..

?یکى اینکه مهر من چهل روز اعتکاف توست در این مسجد تازه ساز . اگر قبول دارى به مسجد برو و تا چهل روز فقط نماز و عبادت خدا را به جاى آور.

?و شرط دیگر این است که بعد از آماده شدن تو . من باید از شوهرم طلاق بگیرم .

حال اگر تو شرط را مى پذیرى کار خود را شروع کن.

✳️ جوان عاشق وقتى پیغام گوهر شاد را شنید از این مژده حالش خوب شد و گفت چهل روز که چیزى نیست اگر چهل سال هم بگویى حاضرم .

✅جوان رفت و مشغول نماز در مسجد شد به امید اینکه پاداش نماز هایش ازدواج و وصال همسری زیبا بنام گوهرشاد باشد …

 ❇️. روز چهلم گوهر شاد قاصدى فرستاد تا از حال جوان خبر بگیرد تا اگر آماده است او هم آماده طلاق باشد .

قاصد به جوان گفت فردا چهل روز تو تمام مى شود و ملکه منتظر است تا اگر تو آماده هستى او هم شرط خود را انجام دهد .

?جوان عاشق که ابتدا با عشق گوهرشاد به نماز پرداخته و حالا پس از چهل روز حلاوت نماز کام او را شیرین کرده بود جواب داد : به گوهر شاد خانم بگو اولا از تو ممنونم و دوم اینکه من دیگر نیازى به ازدواج با تو ندارم.

قاصد گفت منظورت چیست؟ مگر تو عاشق گوهرشاد خانم نبودى ؟؟

?جوان گفت آنوقت که عشق گوهرشاد من را بیمار و بى تاب کرد هنوز با معشوق حقیقى آشنا نشده بودم ، ولى اکنون دلم به عشق خدا مى طپد و جز او معشوقى نمى خواهم . من با خدا مانوس شدم و فقط با او آرام می گیرم. اما از گوهر شاد هم ممنون هستم که مرا با خداوند آشنا کرد و او باعت شد تا معشوق حقیقى را پیدا کنم . .

?و آن جوان شد اولین پیش نماز مسجد گوهر شاد و کم کم مطالعات و درسش را ادامه داد و شد یک فقیه کامل

و او کسی نیست جز

 آیت اله شیخ محمد صادق همدانی.

​از كفّاره گناهان بزرگ، به فریاد مردم رسیدن و آرام كردن مصیبت دیدگان است!

امیرالمؤمنین ع