امام صادق علیه السلام فرمو دند:
ثَلاثَة لا عذرَ لاحدٍ فیها: اداءُ الامانةِ الی البِرِّ و الفاجرِ ، و الو فاءُ للبِرِّ و الفاجِر و بِرَّینِ کانا او فاجِرَینِ
سه چیز است که عذری برای کسی در ترک آن ها نیست:رد امانت به نیکو کار و بد کار ، وفای به عهد نسبت به نیکو کار و بدکار و نیکی به پدر و مادر نیکو کار باشند یا بد کار.
حجاج بن یوسف در زمان خلافت عبدالملک بن مروان ، والی عراق و ایران بود . او در قساوت قلب و سنگدلی ، در تاریخ، بی نظیر و یا کم نظیر است که با به حکومت رسیدن حجاج ، شورش های مردمی علیه او آغاز گردید.
ابو عبیده گوید:جمعی از مردم را که علیه حجاج شورش کرده بودند، دستگیر کرده ،به نزد او آوردند . حجاج دستور داد همه را گردن زدند و تنها یک نفر باقی ماند که وقت نماز فرا رسید، به «قتیبة بن مسلم» گفت: او را نگاهداری کن و فردا نزد من بیاور.
قتیبه گوید:من بیرون رفتم و آن مرد را با خود بردم.در بین راه گفت:حاضری کار خیری انجام دهی؟
گفتم چه کاری؟
گفت:امانت هایی از مردم نزد من وجود دارد و می دانم ارباب تو مرا خواهد کشت ، آیا می توانی مرا آزاد کنی تا با نزدیکانم وداع کنم و امانت های مردم را به آنها باز گردانم و درباره بدهکاریهای خود وصیت کنم و برگردم؟من خدا را گواه می گیرم که فردا صبح باز گردم.
قتیبه گوید : من از سخنان او تعجب کردم و به او خندیدم ،اما دوباره اصرار کرد و سوگند خورد تا اینکه به او گفتم برو. ناگهان به خود آمدم که چه بر سر خود آوردم
به خانه رفتم و تا صبح در هراس بودم و شب سختی را گذراندم.صبح در زدند وقتی باز کردم دیدم خود او است گفتم : باز گشتی؟
گفت:خدا را گواه خود قرار داده بودم .چگونه می توانستم باز نگردم؟
با یکدیگر به راه افتادییم تا به نزد حجاج رسیدیم.همین که چشمش به من افتاد گفت : اسیر دیروز کجاست؟
گفتم بیرون است.اورا حاضر کردمو ماجرا را تعریف کردم. حجاج چند مرتبه به او نگاه کرد و گفت اورا به تو بخشیدم.